Het plezier van complexe processen
Jan is groot genieter van wat hij ‘blauw en groen’ noemt. Hij fietst, golft en sloeproeit op de IJssel, en zoekt water en natuur op in projecten. ‘Ik heb ontdekt dat ik me extra betrokken voel bij groene of blauwe ontwikkelingen. Vanuit interesse én omdat ik vind dat we verantwoordelijk zijn voor het mooier en gezonder maken van onze leefomgeving.’
Een regisseur van blauw en groen, wat is dat voor soort persoon? Jan: ‘Dat is iemand die zorgt dat de mensen en processen in beweging komen, met visie op het doel. Als Ruimtewerk regisseur duiken we niet per se zelf de inhoud in. We begeleiden en voeren de regie over het samenspel tussen mensen in het projectteam, zoals experts, omwonenden en andere belanghebbenden.’
‘Zelf ben ik echt een regisseur van relaties. Samenwerking begint vanuit goed contact met elkaar. Weten wie de ander is, begrip hebben voor elkaars standpunten, en daarna gemeenschappelijk belang vinden om verder te komen’, vertelt Jan. ‘Ik kijk naar de mensen met wie ik in een vergadering zit: zijn ze ontspannen, op hun gemak? Spreken ze zich uit? Of ik maak nog even een extra rondje zodat iedereen echt is gehoord; vind jij nog iets? Wil jij nog iets toevoegen?’
Pleiten voor water en groen
‘Als er iets gaat veranderen, laten omwonenden vaak wel van zich horen. Maar natuur en water niet. Water is een niet-sprekende partij, maar wel eentje die heel belangrijk is voor ons als mens. Natuurlijk kun je de wet volgen bij een ruimtelijke verandering, maar hoe kun je méér doen dan alleen wettelijke verplichtingen nakomen? Want met de droogtes van afgelopen jaren en de overstroming in Limburg in 2021, is duidelijk dat we het nog niet goed doen en dat we anders moeten omgaan met het klimaat en water. Zo zijn we in Nederland bijvoorbeeld enorm goed in water afvoeren tijdens het voorjaar. Té goed eigenlijk. Dus hoe kunnen we meer water bergen?’
‘Met het netwerk dat we bij Ruimtewerk hebben opgebouwd en onze ervaring met bestuurlijke processen, kunnen we een partij als het waterschap helpen om hun wens te realiseren.’
Met het netwerk dat we bij Ruimtewerk hebben opgebouwd en onze ervaring met bestuurlijke processen, kunnen we een partij als het waterschap helpen om hun wens terealiseren.
Meer flora en fauna in het Meppelerdiep
Dat water niet alleen een last is, en bovendien enorme toegevoegde waarde heeft, komt mooi naar voren in een van Jan’s projecten voor Waterschap Drents Overijsselse Delta. Enthousiast vertelt hij over de geplande herinrichting van een uiterwaard van het Meppelerdiep, een kanaal tussen Meppel en Zwartsluis. ‘In Nederland hebben we wetgeving om chemische en ecologische waterkwaliteitsdoelen te behalen: de Kader Richtlijn Water. Vanuit dat kader, werkt het Waterschap aan de realisatie van maatregelen zoals vispassages en natuurvriendelijke, flauwere oevers. Flauwer, zodat er meer ruimte is voor flora en fauna in en om de oever.’
Professioneel schipperen in scenario’s
‘De uiterwaard van het Meppelerdiep lijkteen geschikte plek om te werken aan de ecologische doelen. En ook Natuurmomenten was enthousiast over het plan. Zij beheren deze uiterwaard’, legt Jan uit. ‘In gesprek met de Provincie Overijssel en Rijkswaterstaat wogen we verschillende varianten af. Sommige varianten waren niet ideaal gezien de scheepvaart. Die varianten vroegen ook om een grote investering, en financieel kregen we dat niet rond. Uiteindelijk kozen we een variant die zowel financieel als voor de scheepvaart haalbaar lijkt. Met een schetsontwerp van die variant gaan we nu langs Rijkswaterstaat en de provincie voor een vergunning.’
Jan benadrukt dat het soms voor opdrachtgevers moeilijk is om in contact te komen met partijen als Rijkswaterstaat of de provincie, omdat de organisaties zo groot zijn. ‘Er speelt zoveel wetgeving… Dus heb je wel contact met de juiste persoon? Stel je je vraag op de juiste manier? Met het netwerk dat we bij Ruimtewerk hebben opgebouwd en onze ervaring met bestuurlijke processen, kunnen we een partij als het waterschap helpen om hun wens te realiseren.’
Even wachten nog…
Nu het plan richting uitvoering gaat, neemt Jan steeds meer afstand. ‘Haast jammer vind ik het, want ik heb er veel plezier in, maar ik draag het over aan uitvoerende teamleden. Het gaat de volgende fase in. En dan lijkt het mij geweldig om over een paar jaar langs het Meppelerdiep te rijden, en te zien dat het een prachtige, dynamische uiterwaard is geworden met stromend water.’
We kozen voor een variant die zowel financieel als voor de scheepvaart haalbaar lijkt.